Chúng ta thường dễ dãi bỏ trống thế giới tâm hồn bên trong của chính mình chỉ vì quá mải mê lang thang “nhìn vào lỗ khoá” nhà hàng xóm nhiều quá. Và đây dường như là nguồn gốc của mọi vấn đề. Vấn đề của sự yếu ớt về tâm trí khi cái dở, tính xấu tự nhiên bên trong không được trông coi tử tế và tự do lũng loạn chi phối chính chủ nhân của nó.
Chẳng ai muốn lộ shadow cả. Shadow toàn biểu hiện trong vô thức thôi. Nghĩa là chủ thể hoàn toàn không nhận ra hoặc không nghĩ hành động của họ (ví dụ comment facebook, hay ánh mắt cử chỉ, lời nói vô tình) đang vô tình bộc lộ “góc khuất” rất rõ. Cảm giác của tôi khi quan sát điều này khá lạ. Vừa thú vị vừa ái ngại. Thú vị vì mình thấy các quy luật về bản chất con người đang hiển diện rất đúng với đúc kết của một số nhà tâm lý học đã dày công phân tích tìm hiểu. Shadow khổng chỉ là cái xấu tham sân si đâu anh chị. Shadow còn là sự ảo tưởng bản thân và thiểu tỉnh thức về con người bên trong của mình.
Khi một người không nhận biết rằng bên trong họ luôn có một con quỷ hiện hữu, họ để thả lỏng cho con quỷ này trỗi dậy. Nó trỗi dậy ngay khi một người đối diện với cám dỗ về tiền bạc, về danh vọng, về tự ái cái tôi hão huyền vớ vẩn. Cụm từ “thoái hoá biến chất” mô tả rất đúng về con đường một người từ hay đến dở, từ bình thường thành xấu xa, từ xấu thành kẻ độc ác. Nhiều lúc tôi cứ tự hỏi sao có những cá nhân họ đối xử tệ với người khác dễ dàng, bảo thủ vô lối, ảo tưởng bản thân đến buồn cười. Họ không một chút dừng lại để tự lục vấn lại bản thân. Đó mới là điều thật đáng ái ngại. Sau này nghiên cứu nhiều về văn hoá doanh nghiệp và tâm lý học hành vi con người (càng học càng thấy sao mình ấu trĩ, ngu dốt ghê), tôi mới dần hiểu rằng nguyên nhân sâu xa là họ để con quỷ shadow bên trong tự tung tự tác. Họ hoàn toàn không một phút giây nhận ra chính bản thân mình đang bị huỷ hoại và mục rỗng cũng những hành động vô thức dưới sự sai khiến của con quỷ xấu xa bên trong.
Giờ đây mỗi khi nhận thấy shadow từ ai đó, tôi chỉ mong họ đừng trượt dài với con quỷ bên trong nữa. Con quỷ là tự nhiên trong mỗi người. Chính trong tôi cũng luôn tồn tại một con quỷ và tôi cũng đang đối diện với nó mỗi ngày. Với shadow người khác, tôi hay giả vờ không biết (nhiều người nhầm tưởng tôi không biết thật). Hoàn toàn không trốn tránh. Tôi vẫn luôn ý thức về hiển diện của cái xấu nhưng tuyệt đối không mất thời gian vì nó. Giống như một người rảo bước lên phía trước và không ngoái nhìn cái bóng phía sau. Vậy thôi. Tôi thích dừng lại với cái tốt hơn. Không biết đây là điểm yếu hay mạnh nữa. Đơn giản đó là lựa chọn của tôi và tôi nhận thấy mình hoàn toàn thoải mái với lựa chọn này.
Seneca vốn là một thương gia giàu có, sau đó từ bỏ việc kinh doanh và trở thành triết gia có ảnh hưởng sâu rộng đến trường phái triết học Khắc kỷ. Tôi rất tâm đắc một câu nói của ông: “Tất cả những thứ khiến ta phiền lòng hay sợ hãi đều là khoản thuế của cuộc sống. Tôi sẽ vui vẻ trả các khoản thuế của mình”. Sự minh triết không tự đến. Chúng ta phải trả cái giá nào đó. Cái giá đó là những lần trải qua nghịch cảnh về các mối quan hệ và những đợt sóng xung đột cảm xúc bên trong. Hành trình không có điểm dừng này mang tên rèn luyện tâm trí. Cảm xúc là tự nhiên. Đừng quá cực đoan đè nén cảm xúc. Nhưng để cảm xúc theo kiểu chủ nghĩa tự nhiên lên xuống vô độ, định kiến che mờ khách quan, chạy loạn lên vì tác nhân bên ngoài là do sự yếu ớt về tâm trí.
Một cuộc sống cân bằng, hạnh phúc không tự đến bao giờ. Nó bắt đầu từ ý thức rèn luyện, kỷ luật tâm trí mỗi ngày.
BrandSon
